lijst van werken
vorige bladzijde



volgende bladzijde zij kenbaar maken, in zich de mogelijkheid aan het beste in ons te appelleren. Niet met onze buitenkant, maar met het meest wezenlijke van ons menszijn zijn we er dan bij betrokken. Deze mogelijkheid is bij de omgangsvormen van het burgerlijk fatsoen geheel uitgesloten.
Overweegt men vervolgens dat deze vormen zich in Japan tevens op de wijze der schoonheid realiseren, dan beseft men tevens, dat zij ook op die wijze met het beste van de mens, zijn schoonheidszin (bij de Japanners zo sterk ontwikkeld), een hechte verbinding kunnen realiseren. Op tweevoudige wijze is het dus door deze ,,uiterlijke vormen” mogelijk geworden, dat het ideaal van het goede leven – ken-baar geworden voor de menigte – met het beste van de mens een hechte verbinding aangaat. Opnieuw: zulks geheel in tegenstelling met de vormen van het burgerlijke fatsoenshandelen.
Doordat bedoelde omgangsvormen algemeen zijn, is de schoonste waarheid omtrent de mens, het wezenlijk goede leven, voortdurend zichtbare aanwezigheid in elk leven, ook in het nog zeer onvolmaakte. Bemerkt of niet bemerkt, herkend of niet herkend door de mensen is het ideaal of datgene wat het ,,enig nodige” is, permanent onder hen, en herkenbaar onder hen, en in een ware, zuivere gedaante. Het is aanwezigheid – en hoe nabije aanwezigheid – in het eigen handelen van alle dag en in dat van de anderen. Daarmee, en met het feit dat deze aanwezigheid de mogelijkheid in zich heeft de mens in de meest wezenlijke aandrift der menselijke existentie te treffen, zijn ten eerste de twee voornaamste voorwaarden vervuld als het erom gaat de mens tot het goede leven aan te sporen. Men kan de mens niet tot het enige goede leven bewegen als het volmaaktheidsideaal zelf niet op enigerlei wijze ken-baar aanwezig is in zijn leven en als de wijze waarop het ken-baar wordt gemaakt niet in staat is het beste van de mens te treffen. Ten tweede zijn deze omgangsvormen tevens het antwoord (van het Zen-boeddhisme) op het pijnigend-tragisch ,,apostolisch” probleem, dat men, doordat men de wet van oorzaak en gevolg niet voor de grote massa verstaanbaar kan maken, ook het volmaaktheidsideaal dat Boeddha als verlossing volgende bladzijde


118














volgende bladzijde
inhoudsopgave



aangemaakt: 29-07-2010 Copyright © 2010 by
R. Bruning en Th. Bruning
copyright
laatste aanpassing: 21-08-2010