lijst van werken
vorige bladzijde



volgende bladzijde moeten we nu juist opbrengen. Het is het beslissende. Het is dat weinige (dat beslissende weinige) dat óns werd toevertrouwd en waarvan Christus zei: ,,over weinig heb Ik u aangesteld”.

6

Maar zoals gezegd: bezint men zich op wat de liefde tot de mens in wezen is, op wat zij veronderstelt aan innerlijke vrijheid en stilte, en hoe zij de mens dwingt met ál de imperatieven van het evangelie ernst te maken, dan schijnt de liefde niet slechts de moeilijkste deugd maar een welhaast onmogelijke eis aan de mens. En overweegt men, dat de drift zichzelf te zijn, zichzelf te realiseren, dat deze schone (en goede) zelfzucht de diepste en hevigste natuurdrift is van de mens, dan schijnt de liefde tot de naaste bovendien een welhaast tegen-natuurlijke eis (en niemand heeft dit wellicht scherper beseft dan Nietzsche). Men kan hier tegenover stellen, dat de weg der zelfverwerkelijking die het christendom aanwijst, de (om)weg is der naastenliefde – het voorbijgaan aan zichzelf, om met alles wat men is en wordt enkel voor de ander te leven, – en dat de mens door aldus te leven zichzelf verwerkelijkt in geheel de zuiverheid en adel van zijn vermogens en mogelijkheden, zodat ook op die wijze het Schriftwoord bevestigd wordt dat het zaad moet sterven vooraleer het waarlijk leven wordt. Maar daarmee wordt de naastenliefde, als eis, een niet minder onmogelijke, noch wordt daarmee die diepe hartstocht van de mens, slechts voor zichzelf te bestaan, zichzelf als mens in de volheid zijner vermogens en mogelijkheden op te richten en dit op rechtstreekse wijze te realiseren, een minder tyranniek, het menselijk bestaan minder tyranniserend feit.

Hoe kan de mens ooit dat eerste meest wezenlijke Christus-gebod vervullen? Men kan antwoorden met een verwijzing naar de goddelijke genade, naar Gods barmhartigheid, het biddend vertrouwen, het nederig aanvaarden van zijn persoonlijke onmacht en niet-kunnen. Maar ik meen dat men met dat antwoord het probleem ontwijkt. Christus vroeg niet, toen Hij het tweede gebod volgende bladzijde


27














volgende bladzijde
inhoudsopgave



aangemaakt: 09-06-2002 Copyright © 2010 by
R. Bruning en Th. Bruning
copyright
laatste aanpassing: 15-02-2010