lijst van werken
vorige bladzijde



vorige  bladzijde zaamheid, zijn eigen geestelijke armoede ’n soort hogere geldigheid te verschaffen – als bereikte dit gemeen met zijn bestaan waarlijk een zin in dit opzicht.
    Vervolgens is deze uitspraak ook ironisch te verstaan. De niet-creatieve mens demonstreert namelijk nooit beschamender en duidelijker zijn geestelijke haveloosheid dan wanneer hij het bewijs wil leveren te hebben nagedacht De niet-creatieve mens is aanvaardbaar (en schoon) zolang hij goed handelt (overeenkomstig de algemeen als goed erkende normen); zodra hij echter « goed » wil denken – zelfstandigheid opeist, of simuleert – treedt hij buiten zijn boekje, en buiten zichzelf, en wordt diezelfde goede en schone mens onverteerbaar, en een have-not.
    Ook kan deze schone wijsheid van het scheppend denken gehanteerd worden door een tyran; dan is zij een wapen – één der wapens – om de mens, de potentiële tegenstander, in zijn zelfvertrouwen te knotten, hem te beschamen en te ontmoedigen, het denken (der anderen) te voorkomen en zichzelf te handhaven. Aldus ook knecht men gewetens.
    Zie toe, wie de waarheid hanteert.


III

« In de toestand van de bedorven natuur kan de mens niet heel het goed verwerkelijken dat met volgende bladzijde

[61]










volgende bladzijde
inhoudsopgave



aangemaakt: 11-03-2010 Copyright © 2010 by
R. Bruning en Th. Bruning
copyright
laatste aanpassing: 21-10-2014