lijst van werken
vorige bladzijde



vorige 
 bladzijde barre einde zelf. Men kan dit laatste wel meenen (ík zie de zaak niet zoo tragisch), maar men moet dan toch al zeer optimistisch over een binnenkerkelijke reformatie plus een hereeniging oordeelen om, in het aangezicht van het einde, deze zaken nog te kunnen zien als het eenige wapen tegen een cultureele ondergang van het Westen. Ons erachtens wordt deze hereeniging, om het eens wat populair uit te drukken, mosterd na den maaltijd.
Maar naast dit bezwaar van meer practischen aard, dringt zich nog een principieel bezwaar op. De verdediging eener cultuur wordt hier allereerst afhankelijk gesteld van een religieuze activiteit. Het behoort echter niet tot de taak van de Kerk, van de Kerken, als zijnde zuiver godsdienstige instellingen, de ondergang van een cultuur tegen te houden: dit is allereerst de taak van hen aan wie de zorg voor het tijdelijke is opgedragen: de staat, de mensch-als-burger. Het is prachtig als een toekomstige hereeniging der Kerken tot gevólg zou hebben de Europeesche cultuur te verstevigen, maar een cultureel ferment zijn is allereerst de plicht van den staat, van den burger, en hún strijd moet reeds heden worden ingezet, met de middelen en mogelijkheden waarover dit heden de beschikking geeft. Een cultuur die bedreigd wordt door destructieve beginselen welker aanhangers bezield zijn door een politieke machtswil gewapend met een niet te onderschatten machtswerkeljkheid eischt, als afweer, geen eenheid der Kerken, maar eischt, van de positieve, constructieve elementen een politieke repliek: een tegenstrijd om de macht, om de leiding der constructieve beginselen op natuurlijk gebied. De gedisciplineerde militie der wanorde eischt, als afweer, ook volgende bladzijde

188



















volgende bladzijde
inhoudsopgave



aangemaakt: 23-04-2011 Copyright © 2013 by
R. Bruning en Th. Bruning
copyright
laatste aanpassing: 31-01-2013