een niets ontziende belangenstrijd het politieke leven en deszelfs ideologieën steeds beheerscht worden. De leden dezer politieke broederschappen kunnen zich nu wel een schijn van verdienstelijkheid voor het heden pogen te creëeren (het vijgenblaadje, waarover ik u sprak) door hun bereidwilligheid ,,à accepter des charges publiques et à donner ainsi à ce régime, en vue du bien du pays, une collaboration personnelle active et dévouée”; deze organisaties zelve kunnen, op hun beurt, en om dezelfde reden, bereid zijn ,,à cooperer avec le régime établi, ou à conclure des accords avec d’autres formations politiques et à collaborer avec elles”, - practisch beteekent dit alles niet anders dan dat zij voor dit heden volmaakt onvruchtbaar zijn, practisch gaan deze krachten voor een zeer, zeer, zeer lang heden volmaakt verloren; zij zijn een ,,getalletje”, dat, als zoovele andere ,,getalletjes” in een democratisch tijdperk, spoorloos verdwijnt (tenzij – en deze mogelijkheid is werkelijk niet denkbeeldig – tenzij ook déze formaties wederom ontaarden in zuiver-politieke die opnieuw slechts ,,décorativement”-christelijk zijn).
Het kan nu wel van geen beteekenis zijn (en het is ook inderdaad van geen beteekenis), dat wij, ter voorbereiding van een toekomstige christelijke orde, arbeid moeten verrichten die voor dit heden volmaakt onvruchtbaar is, maar nergens onderneemt Maritain het om aan te toonen, dat de plicht tot dién strijd onze éénige plicht is tenoverstaan van het probleem eener sociale orde; nergens onderneemt hij het om aan te toonen dat wij gerechtigd zijn voor de rest onze handen van dit heden af te trekken, dat wij, arbeidend voor het ideaal eener toekomstige christelijke orde, ge-

145