lijst van werken
vorige bladzijde



vorige bladzijde somtijds, creëert, maar ook, nog meer, welhaast voortdurend, die onherstelbare vervreemding welke het gevolg is van een levenspijn waarvoor geen genezen mogelijk is. Hij leefde ander, verder en navranter raadselen dan het raadsel dat de menschen hem opgaven, een ander, bitterder eenzaamheid dan die welke de menschen en hun velerlei verdwazing om hem schiepen. Het leven zelf kwelde hem, en dit niet in zijn onwaarachtige en waardelooze, maar in zijn (weinige) waarachtige en waardevolle manifestaties. Niet de comédie humaine, de „waarde” van zooveel onwaarden, maar de onwaarde der weinige waarden folterde Nietzsche. Ter Braak houdt, met zijn humor, de kleine luyden uit de buurt van zijn bestaan, hij verweert zich, hij wenscht in hun farce niet betrokken te zijn; Nietzsche leefde een afstand die hij met den besten wil niet had kunnen verbréken. In Nietzsche’s leven was het „carnaval der burgers” iets waar hij persoonlijk essentieel buiten stond, en de absurde, kwetsende, bittere misverstanden van hen die uit de „ehrentfeste” burgerij (ook die der „intellectueelen”) tot hem kwamen, aanvaardde hij zonder haat en zonder veel verzet weldra. Zijn woede (en smart) gold, waar het de menschen betrof, een ander soort lieden dan deze meerderheid vertegenwoordigt; hij revolteerde omdat hij zag „an was für erbärmlichen Dingen ein Werdendes höchsten Ranges bisher gewöhnlich zerbrach, abbrach, absank, erbärmlich ward”; het tergde hem niet dat de kleinen en machteloozen hun bizar, hun even smerig als doorzichtig spel bedreven, maar „dasz gerade seine (Europa’s) stärksten Söhne spät und selten zu ihrem Frühling kommen, — dasz sie zumeist schon jung verekelt, verwintert, verdüstert zu Grundegehn.” Als volgende bladzijde

55



















volgende bladzijde
inhoudsopgave



aangemaakt: 03-02-2007 Copyright © 2012 by
R. Bruning en Th. Bruning
copyright
laatste aanpassing: 26-12-2012