beproeft de spanningen en tegenstellingen zelf te verminderen of weg te nemen, en allereerst in hun kwaadaardigste vijandschap – die fundamentele, door waarheid en onwaarheid geschapen – dan is gans die bewapening weldra gedoemd een hopeloos ondernemen te worden. En met het vooruitzicht weldra tegenover twee machtige vijanden te staan kan men, als bewapenen, bewapenen, bewapenen het enige antwoord is, slechts besluiten zo snel mogelijk tot een preventieve oorlog tegen Sovjet-Rusland over te gaan (onder het motto dat het doel de middelen heiligt), d.w.z. men moet dan besluiten tot datgene wat men met zijn bewapening juist wilde voorkomen.
Moet men wellicht de relatieve waarheid van elke overtuiging naar voren brengen? Er is veel voor te zeggen. Niettemin : deze relativiteit is voor alle betrokken partijen nu juist de opperste dwaasheid, zo niet het verraad bij uitstek.
Misschien heeft het daarom enige zin te overwegen, dat niet alles van de tegenpartij zo betwistbaar en laaghartig is. In ieder geval kan men niet volstaan met wat ik tot dusver suggereerde, n.l. dat alle partijen – durend genoodzaakt aan hun besef, het alleenzaligmakend heil te vertegenwoordigen, de consequentie van een macchiavellistische machtsverdediging te verbinden – weinig reden hebben elkaar verwijten te maken; dit besef alleen zou het cynisme slechts doen toenemen. Misschien zou er al iets, misschien reeds zeer veel bereikt zijn als er enige twijfel zou groeien met betrekking tot de volstrekte minderwaardigheid van de tegenpartij, als men iets ging vermoeden omtrent een mogelijke goedheid, en althans enigermate die wilde, bittere sfeer van beschimpen en beschuldigen doorbroken werd. Laten we in ieder geval énkele verwijten nader beschouwen.
Wanneer men vaststelt – en men stelt dit voortdurend vast, ook Brunner deed het, Brunner alleen niet spottend – dat het Sovjetrussisch communisme in wezen staatskapitalisme is (,,totaler Staatskapitalismus”) en dit in de grond weer hetzelfde als het Westerse, Amerikaanse kapitalisme in zijn ergste dagen, om dan te concluderen: Sovjet-,,communisme”
932
