terug naar werken Henri Bruning
vorige bladzijde



Namen: Kropholler

vorige bladzijde schijnt. En degene die onmachtig is een uiterste van aesthetische vorm-verfijning te bereiken, minacht op zijn beurt weer den aestheet als den vertegenwoordiger van een irreëele, schamele, ietwat levensvreemde aandacht. Elkeen is zijn specialisme en blijft, zoo schijnt het, binnen zijn specialisme gevangen. Te weinig ziet men, dat al deze specialisten (met hun onvermijdelijke begrensdheden) evenzoovele facetten zijn van onze vaderlandsche litteratuur, welker grootheid niet door één genre, maar door het beste van álle genres ontstaat. Te weinig bemint men de vaderlandsche litteratuur als zoodanig, te weinig verheugt men zich in de veelzijdigheid van haar leven; te zeer bemint (en verheugt men zich in) het boek dat een perfect specimen is van een bepaald genre, het genre waarin men zelf gespecialiseerd is.


    Ditzelfde euvel, deze zelfde eenzijdigheid, deze zelfde scherpzinnige kortzichtigheid (of kortzichtige scherpzinnigheid) kan men ook constateeren in de wereld der schilderkunst. De schilder die in stilleven of landschap gestalte geeft aan zijn levensgevoel, heeft vaak een ongemeene minachting voor werk dat cerebraler van aard is en voelt zich maar al te snel geneigd het als een dor, levenloos en steriel spel van het brein opzij te schuiven. Beiden echter hebben hun recht van bestaan; beiden vertegenwoordigen een zijde van menschelijk leven; beiden dragen naar de mate hunner perfectie bij tot de glorie van onze vaderlandsche schilderkunst.


    Richtingen en scholen moeten elkaar niet minachten of bestrijden, doch naast elkaar naar hun eigen perfectie streven. De intellectualist moet zichzelf niet als norm opleggen aan den gevoelsmensch, de gevoelsmensch moet niet neerzien op werk waarin hij niets van zichzelf hervindt. Men moet (hoe juist zulks ook is zoolang men zelf scheppend werkzaam is) zichzelf niet als laatste en hoogste norm poneeren bij het beoordeelen van anderer werk. Elk genre, of beter: elke persoonlijkheid heeft zijn eigen normen, zijn eigen goede normen ook. Wanneer Kropholler een perfect gebouw schept, is zulks een prachtige verrijking van onze vaderlandsche bouwkunst; doch een verheugd aanvaarden van een zoodanig werk impliceert geenszins een moeten afwijzen van werk dat een geheel tegenovergesteld persoonlijkheidsstempel draagt. Men moet niet te snel besluiten dat een afwijken door anderen van ónzen ernst een gebrek aan wérkelijken ernst of een voos volgende bladzijde


34


















volgende bladzijde



aangemaakt: 11-09-2009 Copyright © 2009 by
R. Bruning en Th. Bruning
copyright
laatste aanpassing: 15-09-2009