lijst van werken
vorige bladzijde



332 G U I D O   G E Z E L L E,   D E   A N D E R E

vorige bladzijde noden der mensheid – en de weg naar de Vader, zij is leven met de Vader, die zelf Liefde is. ‘Een nieuw gebod geef Ik u: Bemint elkander. Zoals Ik u heb liefgehad, zo moet ook gij elkander beminnen’ (Joan. XIII, 34); deze liefde was diezelfde dwaze liefde welke Paulus omschreef met de woorden: ‘De liefde is lankmoedig, de liefde is goedertieren, de liefde is niet jaloers, zij is niet trots, niet ijdel en niet ijverzuchtig, zij zoekt zichzelf niet, zij wordt niet verbitterd, zij rekent het kwade niet aan; zij verblijdt zich niet over onrecht, maar zij verblijdt zich over de waarheid. Alles lijdt zij, alles gelooft zij, alles hoopt zij, alles duldt zij’. Het was van deze liefde dat gezegd werd: indien ik de liefde niet heb, baat al het andere niets, en: ‘Nu blijven geloof hoop en liefde, maar de grootste van deze is de liefde’ (1 Kor. XIII). Deze liefde – dit nieuw gebod – is het enige. Om deze liefde te kùnnen zijn moet men alle andere deugden beoefenen daar zij zonder die niet mogelijk is; en elk antwoord van de religieuze mens op de noden der mensen moet de vormgeving zijn van deze dwaze, absurde, paulinische liefde, die inderdaad ‘niet van deze wereld’, niet háar liefde en niet háar goedheid is. In deze liefde is Christus de mens consequent en als voorbeeld voorgegaan, waarlijk als het Lam Gods, tot de dood des Kruises. – Het was deze dwaze liefde waarvan Tolstoi aan het eind van zijn leven enig vermoeden kreeg en die Solowjow meende te kunnen afwijzen. – Tolstoi echter [4] verstond het ‘nieuw gebod’ slechts als een gebod van volmaakte weerloosheid, en het niet-bestrijden van het kwaad als de snelste weg om tot een volmaakte samenleving te geraken, – doch dit laatste is een doelstelling die Christus nooit genoemd en een illusie die Gezelle nooit gekoesterd heeft; want hoeveel Gezelle verwachtte van een moed die onbezweken de goede strijd bleef strijden, zijn kijk op de mensen was daarvoor te reëel en te realistisch:

Wat helpt het al te denken hoe
       de tijd zal roozen baren?
De menschen blijven menschen, zoo
       ze vroeger menschen waren.


Gezelle verstond het nieuw gebod der onvoorwaardelijke liefde enigszins anders. Hij verstond het ten eerste positief: als enkel een uitplanten van het zaad der waarheid, het prediken der echte menselijke goedheid, – volgende bladzijde





















volgende bladzijde
inhoudsopgave



aangemaakt: 22-12-2009 Copyright © 2010 by
R. Bruning en Th. Bruning
copyright
laatste aanpassing: 12-01-2010