| 206 | G U I D O G E Z E L L E, D E A N D E R E |
en het komt mij voor dat deze tragiek ook het fundamentele thema is van Aafjes’ In den Beginne. Toen Aafjes deze cosmische al-verbondenheid ervoer, won hij inderdaad inzicht in een hogere menselijke werkelijkheid, in een hogere waarheid omtrent het leven dan toen voor hem nog alle leven en alle geschapenheid rustte
| binnen de rust en rondte van hun wezen... |
| . . . . . . . . . . . . . |
| Ieder ding glansde in zijn eigen staat, |
| Doorzichtig tot de bodem, een besloten |
| Put met kristallen water, afgerond... |
Dit edele in zichzelf besloten-zijn van alle leven is tevens de tragiek. Het schonk Adam de diepe vreugde van het benoemen, niet echter: de vereniging, want zij, Eva, ‘was enkel Eva. Zij was niets / daarbuiten...’ en Adam zoekt ‘een ander woord / dan Eva, schoner gaver dan haar naam’. En Eva, na gegeten te hebben van de vrucht, openbaart hem dit waarlijk schonere:
| Zij raakte vol van ’t mateloos verzwolgne |
| En zag de wereld deinen als een water |
| En alles wisselen en weer vervloeien, |
| En zij herkende in het een het ander. |
o Adam proef van ’t goddelijk vermogen |
| Het al te zijn: de wereld en uzelve. |
Eerst thans kust Adam ‘de verhoopte eenheid’. Met deze eenheid, dit alles in alles, werd niet slechts de mogelijkheid geschapen van ‘het beeld’ (als ging het hier voor Aafjes enkel om een poëtisch probleem!), men wordt hier geconfronteerd met dat hogere natuurlijke levensbewustzijn waardoor de grenzen van het ‘ik’ doorbroken worden en reeds op dit (natuurlijk) plan de verbondenheid van alle leven gegeven is, - hetgeen Aafjes een ogenblik de laatste verworvenheid en gelukkigste waarheid toescheen. Slechts als gevòlg van deze al-eenheid, dit alles-in-alles-zijn wordt ‘het beeld’ geboren: als de taal, de uitspraak en vervoering van
