lijst van werken
vorige bladzijde



N I E U W E   M O T I E V E N 133

van de zon. En om het nog bonter te maken: na die zonnestraal prijst Gezelle God niet om de goddelijke genaden die de christen binnen het kerkgebouw deelachtig worden, maar als de Schepper van alles wat buiten het kerkgebouw is te vinden. Want aldus vervolgt hij:

         Van Hem die zon
         en mane miek,
die kruid en loof liet groeien;
         van Hem, dien wij,
         vol schoonheid, in
elk blommeken zien bloeien.


Deze lyrische argeloosheid verliest echter onmiddellijk haar onschuldig en incidenteel karakter, zodra men zijn gehele poëtisch oeuvre van de tweede periode overziet. Men bespeurt dan dat hij in die tijd practisch doorlopend God elders vindt dan allereerst in het kerkgebouw. Dit is een feit, dat practisch alle gedichten na zijn zwijgen, en zeker zijn schoonste, die welke uit de diepste gronden van zijn wezen opwelden, bevestigen. Gods kerk is, daar en dan, allereerst de tempel der natuur; in deze tempel ontstaan nagenoeg zonder uitzondering zijn diepst ontroerde en subliemste gedichten. Negen jaar na het hierboven geciteerde fragment uit 1889 zou hij het bewustzijn, waarvan hier sprake is, zonder een spoor van iets dat nog als lyrische argeloosheid kan worden geïnterpreteerd, namelijk zeer bewust, direct en ondubbelzinnig uitspreken in het gedicht Cinxen:

   ’t Is stille, Cinxendag en, over ’t plekske vloers,
van waar ik henenzie en schouwen kan, daarboven,
   de hemelsblauwe lucht, en hoore ik niemendal,
               ’t en zij, voorbij geschoven,
   een langzaam bellen, dat, herhalende, eens en nog
zegt: ‘komt te kerkewaard, met mij den Heere loven!’

   ’t Is stille en kerkewaard vervoere ik mijn gedacht,
vervoere ik heel en al mijn innewaardste wezen,
   tot vóor Uw voeten, God, die uit het duister graf
               zijt heerlijk opgerezen; volgende bladzijde




















volgende bladzijde
inhoudsopgave



aangemaakt: 13-07-2009 Copyright © 2009 by
R. Bruning en Th. Bruning
copyright
laatste aanpassing: 03-09-2009