lijst van werken
vorige bladzijde



74 G U I D O   G E Z E L L E,   D E   A N D E R E

Gezelle van Christus gekruisigd geen andere Christus-motieven zou hebben gekend, even ondenkbaar is het dat deze Christus-minnaar op het moment van de grote beproevingen niet zou zijn ingekeerd tot Christus gekruisigd om zich met Hem in alles te láten kruisigen. Zijn brieven uit die tijd – het kan ons niet verwonderen – spreken dan ook ‘overduidelijk van de waanzin des Kruises’ [10], en wat anders kan men aflezen uit de strofe waarmee hij Roeselare verlaat; wat anders dan: het geloof in een vrijheid die – zoals hij reeds ondervond – de verworvenheid wordt van hen die zich laten kruisigen en zichzelf in alles onthechten:

Brandt los, mijn hert, van al dat uw
       gevlerkte vlucht ombindt;
brandt los van kot en ketens, nu
       de weenende ooge ontblind;
brandt los, mijn hert, 't is nu, 't is nu
       dat de hemelvaart begint!

1860

‘Nu’, nu hij van Roeselare en alles waaraan hij gehecht was, wordt losgescheurd, nú begint de hemelvaart... Toch is het belangrijkste hier niet dat hij met Christus gekruisigd het roeselaarse conflict met zijn omgeving meester bleef, en in Hem de verworpenheid, die van dit conflict het gevolg was, ootmoedig wist te aanvaarden. Het vernietigend en vernederend torment van die jaren was niet allereerst het vonnis dat de buitenwereld over hem als opvoeder uitsprak, doch, ernstiger, verbijsterender, het vonnis dat hijzelf, zijn vroomheid en goedheid onderzoekend, had moeten vellen: ‘Heer, mijn hert is boos en schuldig’. Dit vonnis over zichzelf – ik wees er reeds op – werd niet uitgesproken door een tobberige, versomberde zelfkweller, doch moet eenmaal onafwendbaar het oordeel worden van de zuivere van hart; en het is dit vonnis, telkens weer in zijn poëzie van die periode terugkerend, dat de grote smart, de essentiële beproeving is geworden van deze religieuze mens. Het is niet alleen de nederlaag van de roeselaarse leraar, het was ook en allereerst deze essentiële nederlaag van de religieuze mens, welke hij in Christus gekruisigd meester bleef d.w.z. die hij in Christus gekruisigd deemoedig leerde aanvaarden nadat hij deze tragiek als onontkoombaar menselijk lot had herkend, – en die in Christus gekruisigd zijn diepe vrede werd volgende bladzijde





















volgende bladzijde
inhoudsopgave



aangemaakt: 13-07-2009 Copyright © 2009 by
R. Bruning en Th. Bruning
copyright
laatste aanpassing: 24-08-2009